Met de winter op komst mogen we echt niet vergeten dat buiten heel wat organismen druk in de weer zijn om deze ruige periode te kunnen overbruggen. Mits aandachtig te zijn en met een bewust beheer van onze tuin en/of boomgaard kunnen we hen hierin een heel eind op weg helpen.
Egels zijn nuttige dieren; ze jagen op insecten, muizen … en voeden zich vaak ook met valappelen. In de herfst, als de temperatuur onder de 10 graden zakt, gaan ze in winterslaap. Ze zoeken een beschermd plekje waar ze in alle rust de winter kunnen doorbrengen. Erg veeleisend zijn ze niet. Takkenhopen, hopen snoeihout of onkruid, bijeengeharkte bladeren in een beschermde hoek van tuin of boomgaard zijn voor hen ideale winterkwartieren. Ruim niet te erg op en voorzie dergelijke rustige slaapgelegenheden voor onze tuinvrienden.
Hagedissen, padden en andere kruipdieren zoeken in de winter dan weer graag steenhopen op. Vooral diepe voegen zijn voor hen gunstig en laten hen toe vandaar in vorstvrijspleten door te dringen. Dergelijke steen en/of puinhopen, in tuin of boomgaard, zijn voor hen van levensbelang. Voorzie dergelijke winterkwartieren en als ze er al zijn, laat zulke hopen in de winter vooral ongemoeid. Wacht tot in het voorjaar als je ze zo nodig wil verplaatsen, om hun rust niet te verstoren.
Verzorgde wildernis
Veel moeten we eigenlijk niet doen om winterkwartieren te bevorderen. Beter gezegd moeten we dingen gewoon niet doen. Grondig opgeruimde en strak gemaaide (fruit)tuinen en boomgaarden hebben eigenlijk nauwelijks nog waarde, zowel ecologisch en als winterkwartier. Hoog gras en staande stengels, bladafval enz. zijn voor vele dieren ideale en noodzakelijke plekken om te overwinteren. Denk hierbij ook maar aan kikkers, rupsen, spinnen, sommige vlindersoorten… Het is dus helemaal niet verkeerd, eerder wenselijk om met
tuin en boomgaard opzettelijk een beetje verwilderd de winter in te gaan.